بازتاب روحی و روانی بلایای طبیعی در متون ادبی قرن چهارم تا هشتم هجری

از دیرباز، سرزمین ایران در معرض بلایای طبیعی مختلفی از جمله خشک‌سالی و قحطی، سرمای شدید، سیل، زلزله و نیز انواع بیماری‌های خطرناک و مختلف قرارداشته‌ وهر کدام از این وقایع باعث مرگ و میر تعداد زیادی از مردم و نامساعد شدن اوضاع جامعه شده‌است.در بیشتر موارد شدت این بلایا به حدی بوده‌است که حتی شاعران و نویسندگان نیز آن را در متون ادبی گزارش کرده‌اند. در پژوهش حاضر ضمن مطالعة تعدادی از متون نظم و نثر ادبی و تاریخیِ قرن چهارم تا هشتم ه. ق بازتاب این وقایع را تا حد امکان نشان داده و از حیث سیاسی و اجتماعی بررسی و تحلیل نموده‌است . نتایج نشان می‌دهد شیوۀ شاعران و نویسندگان در بازتاب این وقایع یکسان نبوده‌است؛ بیان متون نظم با عواطف بیشتر و متون نظم با تفصیل و جزئیات بیشتری همراه است . آثار روحی و روانی مردم، مرگ و میر و ویرانی شهرها و روستاها، شیوة حاکمیت در برخورد با این بلایا ، مباحثی‌ست که در مطالب پیشِ رو به آن‌ها پرداخته-شده‌است.